Nhiều người thắc mắc đột quỵ có chữa được không và khả năng hồi phục sau khi mắc bệnh ra sao. Hãy cùng Viện dưỡng lão Hạnh Phúc Viên tìm hiểu rõ hơn về tình trạng này, từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến hướng điều trị và phục hồi hiệu quả qua bài viết dưới đây nhé!
I. Đột quỵ là gì?
Trước khi tìm hiểu đột quỵ có chữa được không, bạn cần nắm rõ khái niệm, nguyên nhân và các dấu hiệu nhận biết sớm của bệnh.
1. Khái niệm về đột quỵ
Đột quỵ là tình trạng nguồn máu lên não bị gián đoạn hoặc giảm đột ngột, khiến các tế bào não thiếu oxy và dưỡng chất để duy trì hoạt động. Chỉ sau vài phút thiếu máu, các tế bào này sẽ bắt đầu chết, dẫn đến tổn thương nghiêm trọng cho não và các chức năng cơ thể.
Có hai dạng đột quỵ phổ biến:
- Đột quỵ do thiếu máu não: Bệnh xảy ra khi mạch máu não bị tắc do cục máu đông hoặc mảng xơ vữa.
- Đột quỵ do xuất huyết não: Bệnh xảy ra khi mạch máu bị vỡ, khiến máu tràn vào mô não và gây chèn ép.
2. Nguyên nhân thường gặp
Khi nói đến vấn đề đột quỵ có chữa được không, nhiều người thường bỏ qua nguyên nhân gây bệnh – yếu tố then chốt quyết định khả năng điều trị và phòng ngừa. Một số nguyên nhân của đột quỵ bao gồm:
- Tăng huyết áp: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ, đặc biệt là đột quỵ xuất huyết não. Huyết áp cao kéo dài làm suy yếu và vỡ mạch máu.
- Xơ vữa động mạch: Mảng bám tích tụ trong lòng mạch gây hẹp đường máu và hình thành cục máu đông.
- Bệnh tim mạch: Các bệnh như rung nhĩ, suy tim, bệnh van tim có thể làm tăng nguy cơ cục máu đông di chuyển lên não.
- Tiểu đường: Lượng đường trong máu cao gây tổn thương mạch máu, giảm lưu thông máu đến não.
- Thói quen sinh hoạt xấu: Hút thuốc lá, uống rượu bia thường xuyên, ít vận động hoặc căng thẳng kéo dài là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc đột quỵ.
Những nguyên nhân trên không chỉ làm tăng nguy cơ phát bệnh mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả điều trị và khả năng phục hồi khi đột quỵ xảy ra.
3. Dấu hiệu nhận biết sớm
Các dấu hiệu thường gặp của tai biến mạch máu não hay tai biến gồm:
- Người bệnh đột ngột tê yếu hoặc liệt một bên cơ thể, thường ở mặt, tay hoặc chân.
- Người bệnh nói ngọng, nói khó hoặc không hiểu được lời người khác.
- Người bệnh sẽ bị mờ mắt, mất thị lực ở một hoặc cả hai bên.
- Người bệnh đau đầu dữ dội bất thường, không rõ nguyên nhân.
- Người bệnh bị chóng mặt, mất thăng bằng, khó đi lại hoặc mất phối hợp vận động.
Khi phát hiện các dấu hiệu này, bạn cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế trong “thời gian vàng” từ 3 đến 4,5 giờ đầu để được điều trị đúng cách. Việc cấp cứu sớm không chỉ quyết định đột quỵ có chữa được không mà còn ảnh hưởng đến khả năng hồi phục và hạn chế di chứng lâu dài.
II. Đột quỵ có chữa được không?
Nhiều người vẫn băn khoăn đột quỵ có chữa được không và liệu người bệnh có thể hồi phục hoàn toàn sau khi tai biến mạch máu não. Thực tế, khả năng chữa trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
1. Khả năng hồi phục của người bệnh đột quỵ
Tai biến mạch máu não hay đột quỵ có thể chữa trị và phục hồi, tuy nhiên không phải trong mọi trường hợp đều đạt kết quả như nhau. Đột quỵ là tình trạng cấp tính, gây tổn thương não do tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu, vì vậy càng được phát hiện và điều trị sớm, khả năng hồi phục càng cao.
Theo các chuyên gia y tế, nếu người bệnh được cấp cứu trong “thời gian vàng”, khoảng 3 đến 4,5 giờ đầu sau khi khởi phát triệu chứng, các biện pháp điều trị như tiêu sợi huyết hoặc can thiệp nội mạch có thể giúp tái thông dòng máu lên não, hạn chế tổn thương và tăng khả năng hồi phục.
Sau khi vượt qua giai đoạn cấp tính, người bệnh cần bắt đầu tham gia chương trình phục hồi chức năng gồm vật lý trị liệu, tập nói, trị liệu tâm lý và điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt. Nhiều người bệnh có thể phục hồi từ 70 – 90% chức năng nếu tuân thủ điều trị và kiên trì tập luyện.
Như vậy, đột quỵ có thể chữa được ở mức độ nhất định, nhưng không có nghĩa là khỏi hoàn toàn. Mục tiêu điều trị chủ yếu là giảm thiểu di chứng, phục hồi chức năng và ngăn ngừa tái phát.
2. Yếu tố ảnh hưởng đến mức độ chữa trị
Để trả lời chính xác hơn cho câu hỏi đột quỵ có chữa được không, bạn cần xem xét các yếu tố tác động đến khả năng hồi phục của người bệnh:
- Thời gian cấp cứu: Đây là yếu tố quyết định hàng đầu. Nếu được cấp cứu càng sớm, khả năng cứu sống và phục hồi càng cao.
- Vị trí và mức độ tổn thương não: Tổn thương ở vùng điều khiển vận động, ngôn ngữ hoặc hô hấp thường để lại di chứng nặng hơn.
- Tuổi tác: Người trẻ tuổi thường có khả năng phục hồi tốt hơn người lớn tuổi do tế bào thần kinh linh hoạt hơn.
- Tình trạng sức khỏe nền: Các bệnh như tăng huyết áp, tiểu đường, tim mạch hoặc béo phì sẽ làm giảm hiệu quả điều trị và tăng nguy cơ tái phát.
- Chế độ phục hồi và chăm sóc: Việc tuân thủ phác đồ điều trị, kết hợp vật lý trị liệu, dinh dưỡng khoa học và hỗ trợ tâm lý đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục.
Có thể thấy, đột quỵ có chữa được không không chỉ phụ thuộc vào y học mà còn nằm ở sự chủ động và kiên trì của người bệnh cùng gia đình trong giai đoạn phục hồi.
III. Các phương pháp điều trị và phục hồi sau đột quỵ
Để trả lời câu hỏi đột quỵ có chữa được không, người bệnh cần thực hiện điều trị kịp thời và phục hồi chức năng đúng cách. Quá trình gồm hai giai đoạn:
- Điều trị cấp tính tại bệnh viện: Giai đoạn này bao gồm cấp cứu ngay trong 3 – 4,5 giờ đầu, sử dụng thuốc tiêu sợi huyết để tan cục máu đông, can thiệp nội mạch hoặc phẫu thuật đối với các trường hợp xuất huyết não. Mục tiêu là khôi phục dòng máu lên não và hạn chế tổn thương.
- Phục hồi chức năng sau đột quỵ: Sau giai đoạn cấp tính, người bệnh cần vật lý trị liệu để phục hồi vận động, ngôn ngữ trị liệu để cải thiện khả năng giao tiếp, kết hợp tâm lý trị liệu và chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý.
- Theo dõi và chăm sóc lâu dài: Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ luyện tập, tạo môi trường an toàn và khuyến khích người bệnh duy trì tinh thần lạc quan. Việc tái khám định kỳ giúp giảm nguy cơ tái phát và tăng hiệu quả điều trị.
IV. Biện pháp phòng ngừa đột quỵ tái phát
Sau khi tìm hiểu đột quỵ có chữa được không và các phương pháp điều trị, việc phòng ngừa tái phát là yếu tố then chốt giúp người bệnh duy trì sức khỏe lâu dài và giảm nguy cơ biến chứng:
- Kiểm soát các bệnh lý nền: Người bệnh phải duy trì huyết áp, đường huyết và mỡ máu trong mức ổn định thông qua thăm khám định kỳ và tuân thủ thuốc điều trị.
- Thay đổi lối sống: Người bệnh nên hạn chế rượu bia, thuốc lá, tăng cường vận động thể chất đều đặn, duy trì cân nặng hợp lý và giảm stress trong cuộc sống hằng ngày.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Người bệnh nên ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, cá, hạn chế chất béo bão hòa và muối để bảo vệ mạch máu và tim mạch.
- Theo dõi sức khỏe định kỳ: Việc khám sức khỏe định kỳ và thực hiện các xét nghiệm cần thiết giúp phát hiện sớm những nguy cơ tái phát đột quỵ.
- Thực hiện phục hồi chức năng liên tục: Người bệnh nên duy trì các bài tập vận động, ngôn ngữ và tâm lý trị liệu để tăng cường sức khỏe tổng thể, giúp não bộ phục hồi tốt hơn và phòng ngừa di chứng lâu dài.
Hy vọng bài viết trên của Viện Dưỡng Lão Hạnh Phúc Viên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề đột quỵ có chữa được không, từ đó nhận biết sớm dấu hiệu, áp dụng phương pháp điều trị và phục hồi phù hợp, đồng thời thực hiện các biện pháp phòng ngừa tái phát để nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống sau tai biến.